Sjabloon

Plato (428-347 v.chr.): verschil tussen versies

a>Admin
Nieuwe pagina aangemaakt met '{{sys:infobox:persoon |head=Plato |url={{#tag:easyview|http://lh6.ggpht.com/_IGLhDTn8z-U/TLwF3x6aXBI/AAAAAAAAALU/jPfJDXvl1MQ/Plato-raphael.jpg|head=Plato (428-347 v...'
 
Geen bewerkingssamenvatting
 
(4 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{sys:infobox:persoon
{{sys:infobox:persoon
|head=Plato
|head=Plato
|url={{#tag:easyview|http://lh6.ggpht.com/_IGLhDTn8z-U/TLwF3x6aXBI/AAAAAAAAALU/jPfJDXvl1MQ/Plato-raphael.jpg|head=Plato (428-347 v.chr.)|size=245|ref=Afbeelding afkomstig van [[{{sys:w:nl}}Plato|{{sys:w:name:nl}} ]] }}
|url={{#tag:easyview|7rdtIMb.jpg|head=Plato (428-347 v.chr.)|blockfloat=true|thumbsize=300|ref=Afbeelding afkomstig van [[{{sys:w:nl}}Plato|{{sys:w:name:nl}} ]] }}
|googlemap={{#tag:easyview|{{i1}}kmz/filosofie/Plato.kmz|type=map|height=270}}
|googlemap={{#tag:easyview|Plato_(428-347_v.chr.).kml|type=map|lat=37.983810|lon=23.727539|zoom=7|height=270}}
|link=Plato (428-347 v.chr.):link
|link=Plato (428-347 v.chr.):link
|semantic:aan=false
|semantic:aan=false
Regel 8: Regel 8:
{{sys:dictionary|category={{sys:titlepart}}}}
{{sys:dictionary|category={{sys:titlepart}}}}
{{filosofie:description}}
{{filosofie:description}}
* Leerling van [[Socrates (469 - 399 v. Chr.)|Socrates]]
* Leerling van {{#tag:easyview|Socrates (469 - 399 v. Chr.)|type=iframe|thumbnail=Socrates}}
* in 407 v.chr. onstaat de [[{{sys:w:nl}}Democratie|Democratie]]
* in 407 v.chr. onstaat de {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Democratie|type=iframe|thumbnail=Democratie}}
* Erfgenaam van [[Parmenides van Elea (ca 540 - ca 480 v. Chr.)|Parmenides van Elea]] en [[Heraclitus (ca.535-Ca.475 v.Chr.)|Heraclitus]]
* Erfgenaam van {{#tag:easyview|Parmenides van Elea (ca 540 - ca 480 v. Chr.)|type=iframe|thumbnail=Parmenides van Elea}} en {{#tag:easyview|Heraclitus (ca.535-Ca.475 v.Chr.|type=iframe|thumbnail=|Heraclitus}}
* [[{{sys:w:nl}}inductie (filosofie)|Inductie]] : Bij inductief redeneren komt men tot een algemene regel, generalisatie geheten, op grond van een aantal specifieke [[{{sys:w:nl}}waarneming|waarneming]]en. In de [[{{sys:w:nl}}logica (wetenschap)|logica]] wordt dit ook wel de ex consequentia-redenering genoemd.{{ref:wikipedia}}
* {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}inductie (filosofie)|type=iframe|thumbnail=Inductie}} : Bij inductief redeneren komt men tot een algemene regel, generalisatie geheten, op grond van een aantal specifieke {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}waarneming|type=iframe|thumbnail=waarneming}}en. In de {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}logica (wetenschap)|type=iframe|thumbnail=logica}} wordt dit ook wel de ex consequentia-redenering genoemd.{{ref:wikipedia}}
* [[{{sys:w:nl}}deductie|Deductie]] : Methode in de [[{{sys:w:nl}}filosofie|filosofie]] en in de [[{{sys:w:nl}}logica (wetenschap)|logica]], waarbij een [[{{sys:w:nl}}gevolgtrekking|gevolgtrekking]] wordt gemaakt uit het algemene naar het bijzondere - van de algemene regel (major-premisse) naar de bijzondere regel (minor-premisse) of waar de verzameling van [[{{sys:w:nl}}Premisse (logica)|premissen]] en de [[{{sys:w:nl}}Logische negatie|negatie]] van de conclusie inconsistent zijn.{{Ref:vervolg:wikipedia}}  Plato geeft hieraan voorrang.<ref name="Filosofie Introductiecursus"></ref>
* {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}deductie|type=iframe|thumbnail=Deductie}} : Methode in de {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}filosofie|type=iframe|thumbnail=filosofie}} en in de {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}logica (wetenschap)|type=iframe|thumbnail=logica}}, waarbij een {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}gevolgtrekking|type=iframe|thumbnail=gevolgtrekking}} wordt gemaakt uit het algemene naar het bijzondere - van de algemene regel (major-premisse) naar de bijzondere regel (minor-premisse) of waar de verzameling van {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Premisse (logica)|type=iframe|thumbnail=premissen}} en de {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Logische negatie|type=iframe|thumbnail=negatie}} van de conclusie inconsistent zijn.{{Ref:vervolg:wikipedia}}  Plato geeft hieraan voorrang.<ref name="Filosofie Introductiecursus"></ref>
* [[{{sys:w:nl}}Dualisme_(filosofie_van_de_geest)|Dualisme]]: Onderscheidt tussen ziel en lichaam<ref name="Filosofie Introductiecursus"></ref>.
* {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Dualisme_(filosofie_van_de_geest)|type=iframe|thumbnail=Dualisme}}: Onderscheidt tussen ziel en lichaam<ref name="Filosofie Introductiecursus"></ref>.
* [[{{sys:w:nl}}Anamnese_(Plato)|Anamnese]] : Is het ‘zich herinneren’ van de vormen of ideeën der ideeënwereld {{Ref:vervolg:wikipedia}}  
* {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Anamnese_(Plato)|type=iframe|thumbnail=Anamnese}} : Is het ‘zich herinneren’ van de vormen of ideeën der ideeënwereld {{Ref:vervolg:wikipedia}}  
* [[{{sys:w:nl}}Ideeënleer_(Plato)|Idee van het Goede]] : Behelst de aanname dat er eeuwige, slechts met het verstand waarneembare [[{{sys:w:nl}}Ideeënleer (Plato)|''Ideeën'']] bestaan.{{Ref:vervolg:wikipedia}}  
* {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Ideeënleer_(Plato)|type=iframe|thumbnail=Idee van het Goede}} : Behelst de aanname dat er eeuwige, slechts met het verstand waarneembare {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Ideeënleer (Plato)|type=iframe|thumbnail=''Ideeën''}} bestaan.{{Ref:vervolg:wikipedia}}  
* [[Plato:Inzicht|Inzicht]] : doordringen in de kern. {{Ref:vervolg:wikipedia}}  
* {{#tag:easyview|Plato:Inzicht|type=iframe|thumbnail=Inzicht}} : doordringen in de kern. {{Ref:vervolg:wikipedia}}  
* [[Plato:Inkeer|Inkeer]] : Ga bij jezelf te raden (herinnering) <ref name="Filosofie Introductiecursus"></ref>
* {{#tag:easyview|Plato:Inkeer|type=iframe|thumbnail=Inkeer}} : Ga bij jezelf te raden (herinnering) <ref name="Filosofie Introductiecursus"></ref>
* [[{{sys:w:nl}}Ziel_(filosofie)|Ziel]] : Ratio (Zelfbeheersing), Vurigheid (Drijfveer) en Begeerte (Over komt je))<ref name="Filosofie Introductiecursus"></ref>
* {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Ziel_(filosofie)|type=iframe|thumbnail=Ziel}} : Ratio (Zelfbeheersing), Vurigheid (Drijfveer) en Begeerte (Over komt je))<ref name="Filosofie Introductiecursus"></ref>
* [[{{sys:w:nl}}Demiurg|Demiurg]] : In Plato's [[{{sys:w:nl}}Timaeus (Plato)|''Timaeus'']] vormt een demiurg vanuit ongeordende materie (of bewegende chaos) de wereld naar het beeld van de [[{{sys:w:nl}}Ideeënleer (Plato)|''Ideeën'']].{{Ref:vervolg:wikipedia}}  
* {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Demiurg|type=iframe|thumbnail=Demiurg}} : In Plato's {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Timaeus (Plato)|type=iframe|thumbnail=''Timaeus''}} vormt een demiurg vanuit ongeordende materie (of bewegende chaos) de wereld naar het beeld van de {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Ideeënleer (Plato)|type=iframe|thumbnail=''Ideeën''}}.{{Ref:vervolg:wikipedia}}  
* [[{{sys:w:nl}}Epistemologie|Epistemologie]] : kentheorie of kennisleer genaamd, is de tak van de filosofie die de aard, oorsprong en reikwijdte van kennis en het weten onderzoekt.{{Ref:vervolg:wikipedia}}  
* {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Epistemologie|type=iframe|thumbnail=Epistemologie}} : kentheorie of kennisleer genaamd, is de tak van de filosofie die de aard, oorsprong en reikwijdte van kennis en het weten onderzoekt.{{Ref:vervolg:wikipedia}}  
* [[{{sys:w:nl}}Ethiek|Ethiek]] :Ethiek of moraalwetenschap is een tak van de filosofie die zich bezighoudt met de kritische bezinning over het juiste handelen. In algemene zin probeert ethiek de criteria vast te stellen om te kunnen beoordelen of een handeling als goed of fout kan worden gekwalificeerd, en om de motieven en consequenties van deze handeling te kunnen evalueren.{{Ref:vervolg:wikipedia}}  
* {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Ethiek|type=iframe|thumbnail=Ethiek}} :Ethiek of moraalwetenschap is een tak van de filosofie die zich bezighoudt met de kritische bezinning over het juiste handelen. In algemene zin probeert ethiek de criteria vast te stellen om te kunnen beoordelen of een handeling als goed of fout kan worden gekwalificeerd, en om de motieven en consequenties van deze handeling te kunnen evalueren.{{Ref:vervolg:wikipedia}}  
* [[{{sys:w:en}}Paideia|Paideia]] :In ancient Greek, the word n. paedeia or paideia (παιδεία) [ to educate (see PAEDEUTICS n.) + - -IA suffix1][1] means [http://www.mondofacto.com/facts/dictionary?child+rearing child-rearing], education. It was a system of instruction in Classical Athens in which students were given a well-rounded cultural education. Subjects included rhetoric, grammar, mathematics, music, philosophy, geography, natural history, and gymnastics. Paedeia was the process of educating humans into their true form, the real and genuine human nature.{{Ref:vervolg:wikipedia}}  
* {{#tag:easyview|{{sys:w:en}}Paideia|type=iframe|thumbnail=Paideia}} :In ancient Greek, the word n. paedeia or paideia (παιδεία) [ to educate (see PAEDEUTICS n.) + - -IA suffix1][1] means [http://www.mondofacto.com/facts/dictionary?child+rearing child-rearing], education. It was a system of instruction in Classical Athens in which students were given a well-rounded cultural education. Subjects included rhetoric, grammar, mathematics, music, philosophy, geography, natural history, and gymnastics. Paedeia was the process of educating humans into their true form, the real and genuine human nature.{{Ref:vervolg:wikipedia}}  


===Ideeënleer<font size=1><ref name="Filosofie Introductiecursus"></ref></font>===
===Ideeënleer<font size=1><ref name="Filosofie Introductiecursus"></ref></font>===
{{Plato:Ideeënleer}}
{{Plato:Ideeënleer}}


===[[{{sys:w:nl}}Socratische dialoog|Socratische dialogen]]===
==={{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Socratische dialoog|type=iframe|thumbnail=Socratische dialogen}}===
* [[{{sys:w:nl}}Meno_(Plato)|Meno]] : Plato zegt nl. dat onze kennis in feite een herinneren is van eerder bezeten kennis, een opvatting die bekend is geworden onder de naam [[{{sys:w:nl}}Anamnese_(Plato)|anamnese]].{{Ref:vervolg:wikipedia}}
* {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Meno_(Plato)|type=iframe|thumbnail=Meno}} : Plato zegt nl. dat onze kennis in feite een herinneren is van eerder bezeten kennis, een opvatting die bekend is geworden onder de naam {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Anamnese_(Plato)|type=iframe|thumbnail=anamnese}}.{{Ref:vervolg:wikipedia}}
* [[{{sys:w:nl}}Symposium_(Plato)|Symposium]] : De tekst behandelt enerzijds de oorsprong, de aard en het doel van de liefde, en heeft anderzijds als belangrijkste thema het menselijk kenvermogen.{{Ref:vervolg:wikipedia}}
* {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Symposium_(Plato)|type=iframe|thumbnail=Symposium}} : De tekst behandelt enerzijds de oorsprong, de aard en het doel van de liefde, en heeft anderzijds als belangrijkste thema het menselijk kenvermogen.{{Ref:vervolg:wikipedia}}
* [[{{sys:w:nl}}Timaeus (Plato)|Timaeus]] : De tekst is te beschouwen als Plato's "theorie over alles", want zowat alles komt aan bod, te beginnen vanaf het ontstaan van het universum tot de menselijke anatomie.{{Ref:vervolg:wikipedia}}  
* {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Timaeus (Plato)|type=iframe|thumbnail=Timaeus}} : De tekst is te beschouwen als Plato's "theorie over alles", want zowat alles komt aan bod, te beginnen vanaf het ontstaan van het universum tot de menselijke anatomie.{{Ref:vervolg:wikipedia}}  


===De staat===
===De staat===
* [[Plato:Organische staatsopvatting|Organische staatsopvatting]]
* {{#tag:easyview|Plato:Organische staatsopvatting|type=iframe|thumbnail=Organische staatsopvatting}}
* [[{{sys:w:nl}}Plato's_staatkunde|Plato's staatkunde]]
* {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Plato's_staatkunde|type=iframe|thumbnail=Plato's staatkunde}}
* [[{{sys:w:nl}}Staat_(Plato)|De Staat dialoog]]
* {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Staat_(Plato)|type=iframe|thumbnail=De Staat dialoog}}
* [[{{sys:w:nl}}Staat_(Plato)#Plato's opvatting van rechtvaardigheid|Plato's opvatting van rechtvaardigheid]]
* {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Staat_(Plato)#Plato's opvatting van rechtvaardigheid|type=iframe|thumbnail=Plato's opvatting van rechtvaardigheid}}
===Allegorie van de grot===
===Allegorie van de grot===
* [[{{sys:w:nl}}Allegorie_van_de_grot|Allegorie van de grot]]
* {{#tag:easyview|{{sys:w:nl}}Allegorie_van_de_grot|type=iframe|thumbnail=Allegorie van de grot}}
* [http://nl.wikisource.org/wiki/Allegorie_van_de_grot Allegorie van de grot (Volledige tekst)]
* {{#tag:easyview|http://nl.wikisource.org/wiki/Allegorie_van_de_grot|type=iframe|thumbnail=Allegorie van de grot (Volledige tekst)}}


{{sys:ref:reference}}
{{sys:ref:reference}}

Huidige versie van 18 dec 2025 om 19:34

Plato
Externe links
Geo
Semantic data




Terug naar Filosofie


Omschrijving[1]

  • Leerling van Socrates
  • in 407 v.chr. onstaat de Democratie
  • Erfgenaam van Parmenides van Elea en
  • Inductie : Bij inductief redeneren komt men tot een algemene regel, generalisatie geheten, op grond van een aantal specifieke waarnemingen. In de logica wordt dit ook wel de ex consequentia-redenering genoemd.[2]
  • Deductie : Methode in de filosofie en in de logica, waarbij een gevolgtrekking wordt gemaakt uit het algemene naar het bijzondere - van de algemene regel (major-premisse) naar de bijzondere regel (minor-premisse) of waar de verzameling van premissen en de negatie van de conclusie inconsistent zijn.[2] Plato geeft hieraan voorrang.[1]
  • Dualisme: Onderscheidt tussen ziel en lichaam[1].
  • Anamnese : Is het ‘zich herinneren’ van de vormen of ideeën der ideeënwereld [2]
  • Idee van het Goede : Behelst de aanname dat er eeuwige, slechts met het verstand waarneembare 'Ideeën' bestaan.[2]
  • Inzicht : doordringen in de kern. [2]
  • Inkeer : Ga bij jezelf te raden (herinnering) [1]
  • Ziel : Ratio (Zelfbeheersing), Vurigheid (Drijfveer) en Begeerte (Over komt je))[1]
  • Demiurg : In Plato's 'Timaeus' vormt een demiurg vanuit ongeordende materie (of bewegende chaos) de wereld naar het beeld van de 'Ideeën'.[2]
  • Epistemologie : kentheorie of kennisleer genaamd, is de tak van de filosofie die de aard, oorsprong en reikwijdte van kennis en het weten onderzoekt.[2]
  • Ethiek :Ethiek of moraalwetenschap is een tak van de filosofie die zich bezighoudt met de kritische bezinning over het juiste handelen. In algemene zin probeert ethiek de criteria vast te stellen om te kunnen beoordelen of een handeling als goed of fout kan worden gekwalificeerd, en om de motieven en consequenties van deze handeling te kunnen evalueren.[2]
  • Paideia :In ancient Greek, the word n. paedeia or paideia (παιδεία) [ to educate (see PAEDEUTICS n.) + - -IA suffix1][1] means child-rearing, education. It was a system of instruction in Classical Athens in which students were given a well-rounded cultural education. Subjects included rhetoric, grammar, mathematics, music, philosophy, geography, natural history, and gymnastics. Paedeia was the process of educating humans into their true form, the real and genuine human nature.[2]

Ideeënleer[1]

de verdeelde lijn
kennis pure kennis vormen de kenbare wereld
(niet uit te beelden) 		het goede
begrijpen begrippen
mening geloof concrete dingen de zichtbare wereld
(uit te beelden) 		de zon
vermoeden afbeeldingen
[[2]] [[3]]


de verdeelde lijn
niet uit te beelden waarheid idee
kennis concept
uit te beelden geloof object
vermoeden afbeelding

Socratische dialogen

  • Meno : Plato zegt nl. dat onze kennis in feite een herinneren is van eerder bezeten kennis, een opvatting die bekend is geworden onder de naam anamnese.[2]
  • Symposium : De tekst behandelt enerzijds de oorsprong, de aard en het doel van de liefde, en heeft anderzijds als belangrijkste thema het menselijk kenvermogen.[2]
  • Timaeus : De tekst is te beschouwen als Plato's "theorie over alles", want zowat alles komt aan bod, te beginnen vanaf het ontstaan van het universum tot de menselijke anatomie.[2]

De staat

Allegorie van de grot


Bronnen, noten en/of referenties:
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Informatie afkomstig van het boek Filosofie Introductiecursus
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 Informatie afkomstig van [[1]]
Overgenomen van "https://wiki.webemotion.nl/index.php?title=Sjabloon:Plato_(428-347_v.chr.)&oldid=18998"