Woordenboek:Vertoog
Terug naar Woordenboek Filosofie
Definitie
| Vertoog | een systeem van ideeën, kennis en praktijken die bepalen hoe we de werkelijkheid structureren |
Beschrijving
Een
discours (of vertoog) is een breed concept dat verwijst naar een formeel gesprek, een discussie, of een manier van spreken/schrijven over een bepaald onderwerp binnen een specifieke groep of context (zoals politiek, wetenschap, etc.). In de sociale wetenschappen, geïnspireerd door Foucault, is het een systeem van ideeën, kennis en praktijken die bepalen hoe we de werkelijkheid structureren, machtsrelaties vormgeven en 'waarheid' produceren. Het gaat dus niet alleen om woorden, maar om de hele manier waarop een gemeenschap betekenis geeft aan de wereld en hoe dat ons gedrag beïnvloedt. Kernaspecten van discours:
- Vertegenwoordiging van kennis: Een discours is een 'taal' om over een onderwerp te praten en kennis erover weer te geven op een bepaald moment in de geschiedenis.
- Macht en regulering: Discoursen zijn niet neutraal; ze bepalen wat als 'normaal' of 'waar' wordt beschouwd, en wie mag spreken en hoe, en vormen zo machtsrelaties.
- Historisch en contextueel: Discoursen ontstaan, veranderen en verdwijnen; ze zijn specifiek voor een tijd en groep.
- Vormgeven van de werkelijkheid: Ze helpen bij het vormgeven en produceren van onze wereldervaring en sociale praktijken.
Voorbeelden:
- Het 'medische discours' over mentale gezondheid in de 19e eeuw is anders dan het huidige discours.
- Een 'extremistisch discours' creëert een specifieke manier van spreken en denken binnen een bepaalde radicale groep.
Synoniemen:
- Algemeen: gesprek, discussie, redevoering, betoog, vertoog, conversatie.
- Foucaultiaans: systeem van denken, kennisproductie, sociale praktijk.
| Bronnen, noten en/of referenties: |