Woordenboek Filosofie:Realisme
Beschrijving
Realisme (van het Latijn res, ding, werkelijkheid) is de verzamelnaam voor een aantal verschillende standpunten en stromingen binnen de filosofie, die met elkaar gemeen hebben dat ze ervan uitgaan dat er een werkelijkheid onafhankelijk van het menselijk bewustzijn bestaat. Die werkelijkheid wordt dan ook als een voorwaarde beschouwd voor de kennis en het denken. De term realisme is in de loop der tijden filosofisch op verschillende manieren geïnterpreteerd. De twee belangrijkste 'stromingen' zijn de middeleeuwse interpretatie waarin realisme in de eerste plaats wordt gezien als tegenhanger van het nominalisme. De moderne wijsbegeerte plaatst het tegenover het idealisme.
Wanneer de term 'realisme' heden ten dage gebruikt wordt zonder verdere specificatie, zal men over het algemeen doelen op:
Een standpunt in het met name in de oudheid en de middeleeuwen gevoerde debat over universalia, namelijk dat deze daadwerkelijk bestaan.
Een positie binnen de twintigste-eeuwse wetenschapsfilosofie, die kort gezegd inhoudt dat onze beste wetenschappelijke theorieën waar zijn, ook voor zover ze over niet-observeerbare entiteiten gaan.
Het standpunt dat er - tegenover het idealisme - een van de geest onafhankelijke wereld bestaat.
De opvatting dat er - in de combinatie 'moreel realisme' - ware morele uitspraken zijn.
[1]
| Bronnen, noten en/of referenties: |
|